Αρχείο Ηούς-Μαρίας Ζερβουδάκη(1934-2008)

Το προσωπικό αρχείο της Ηούς Ζερβουδάκη παραχωρήθηκε στο ΙΑΑΑ το 2015 από τον αδερφό της. Τα τεκμήρια έχουν χωριστεί σε θεματικές, οι οποίες ακολουθούν τους σταθμούς στον προσωπικό και εργασιακό βίο της εκλιπούσης αρχαιολόγου κατά τα έτη 1958-2007.

Εκκινώντας από τα χρόνια των μεταπτυχιακών σπουδών της, διασώζονται κατάλοιπα από πανεπιστημιακές σημειώσεις, καθώς και τα προσχέδια των κειμένων της διδακτορικής της διατριβής (Βόννη, 1962). Την επόμενη ενότητα απαρτίζουν τεκμήρια από την είσοδό της στην αρχαιολογική Υπηρεσία (1964) και συγκεκριμένα από τη θητεία της στην Αττική. Πολυάριθμες φωτογραφίες από τα τείχη του Πειραιά, καταγραφές ιδιωτικών συλλογών και αυτοψίες σηματοδοτούν την αρχή της καριέρας της. Ακολουθεί το υλικό από τη δεκαετή παραμονή της στα Δωδεκάνησα και την πενταετή παρουσία της στις Κυκλάδες. Τελευταίος σταθμός υπήρξε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, στο οποίο υπηρετεί από διάφορες θέσεις συμβάλλοντας καθοριστικά στην επανέκθεση της συλλογής των αγγείων (1998).

Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στα τεκμήρια εκείνα, φωτογραφίες και cartes-postales, που αποτελούν κομμάτι του προσωπικού της αρχείου και στα οποία αποτυπώνονται στιγμιότυπα από περιηγήσεις της στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στο εξωτερικό. Τέλος, μία ξεχωριστή ενότητα έχει αφιερωθεί στο επιστημονικό της έργο, στο οποίο εντάσσεται και η συμβολή της στην καθιέρωση των «Συναντήσεων για την Ελληνιστική Κεραμική» (1986-2000). Η ενεργή συμμετοχή της σε συνέδρια, είτε ως ομιλήτρια, είτε ως ακροάτρια έχει αφήσει ως παρακαταθήκη πλήθος σημειώσεων, στις οποίες ανιχνεύονται οι μετατοπίσεις του ενδιαφέροντος της έρευνας ιδίως σε ό,τι αφορά τις αρχαιότητες ιστορικών χρόνων.

1. Zervoudakis, Eos (1968) Attische Polychrome Reliefkeramik des Späten 5. Und des 4. Jahrhunderts v. Chr. Διδακτορική Διατριβή, Αttenische Μitteilungen 83, 1-88.
2. Ζερβουδάκη, Η. (1975) «Δωδεκάνησος», Αρχαιολογικό Δελτίο 26 (1969): Χρονικά, 534-555.
3. Ζερβουδάκη, Η. (1973) «Αρχαιότητες και Μνημεία Δωδεκανήσου», Αρχαιολογικό Δελτίο 25 (1970): Χρονικά, 500-529.
4. Ζερβουδάκη, Η. (1977) «Αρχαιότητες και Μνημεία Δωδεκανήσου», Αρχαιολογικό Δελτίο 27 (1971): Χρονικά, 674-690.
5. Ζερβουδάκη, Η. (1978) «Δωδεκάνησος», Αρχαιολογικό Δελτίο 28 (1972): Χρονικά, 608-645.
6. Zervoudakis, Eos (1973) “Kalymnos” στο Evi Melas (επιμ.) Griechische Inseln. Ein Reisebegleiter zu den Inseln des Lichts. Kultur und Geschichte, Köln: M. DuMont Schauberg, 194-217.
7. Ζερβουδάκη, Η. (1978) «Ήλιος και Αλίεια», Αρχαιολογικό Δελτίο 30 (1975), 1-21.
8. Ζερβουδάκη, Η. (1979) «Χρονικά Δωδεκανήσου», Αρχαιολογικό Δελτίο 32 (1977): Χρονικά Β2.
9. Ζερβουδάκη, Η. (1984) «Αιετός ο Ζευς ήλθεν επ΄αντίθεον Γανυμήδην», Αρχαιολογικό Δελτίο 33 (1978): Μελέτες, 24-40.
10. Ζερβουδάκη, Η. (1988) “ΕΥΡΥΤΙΩΝ II”, LIMC IV, 1 (Eros-Herakles), Zürich-München: Artemis Verlag, 112-117.
11. Ζερβουδάκη, Η. (1988) “ΕΥΡΥΒΑΤΗΣ I”, LIMC IV, 1 (Eros-Herakles), Zürich- München: Artemis Verlag, 95-97.
12. Ζερβουδάκη, Η. (1988) “ΕΥΡΥΒΑΤΗΣ II”, LIMC IV, 1 (Eros-Herakles), Zürich- München: Artemis Verlag, 97.
13. Ζερβουδάκη, Η. (1988) «Vorläufiger Bericht über die Terrakotten aus dem Demeter-Heiligtum der Stadt Rhodos», στο S. Dietz–I. Papachristodoulou, (επιμ.), Πρακτικά Συνεδρίου Archaeology in the Dodecanese, Copenhagen 1986, Κοπενγχάγη: National Museum of Denmark-Department of Near Eastern and Classical Antiquities, 129-137.
14. Ζερβουδάκη, Η. (1990) «Μαύσσωλος και Αλίεια», Αρχαιολογικό Δελτίο 38 (1983): Μελέτες, 249-258.
15. Ζερβουδάκη, Η. (1990) “Φαιδρός κρατήρ….από τη Ρόδο”, Αρχαιολογικό Δελτίο 39 (1984): Μελέτες, 124-140.
16. Ζερβουδάκη, Η. (1994) «Στρογγυλή Τράπεζα: σύνοψη των αποτελεσμάτων των συναντήσεων», Πρακτικά Δ’ Επιστημονικής Συνάντησης για την Ελληνιστική Κεραμεική.
17. Ζερβουδάκη, Η. (1997) «Η έκθεση των αγγείων της Σέμνης Καρούζου», στο Μνήμη Σέμνης Καρούζου: τιμητική εκδήλωση στην μνήμη Σέμνης Καρούζου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 10 Μαΐου 1995. Αθήνα: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο-ICOM Ελληνικό Τμήμα, 24-37.
18. Ζερβουδάκη, Η. (1999) «Συμβολή στην Ελληνιστική κοροπλαστική της Ρόδου», στο Ρόδος 2.400 χρόνια: Η πόλη της Ρόδου από την ίδρυση της μέχρι την κατάληψη από τους Τούρκους (1523), Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, Ρόδος, 24-29 Οκτωβρίου 1993, τ.1, Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού, 229-236.
19. Ζερβουδάκη, Η. (2000) Η Συλλογή Σταθάτου: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων. 
20. Ζερβουδάκη, Η. (2000) «Η επανέκθεση της συλλογής Σταθάτου», Τὸ Μουσεῖον. Περιοδική έκδοση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου 1, 82-83.
21. Ζερβουδάκη, Η. (2000) «Ραβδωτά αγγεία με έκτυπα εμβλήματα και μελανόγραφες υδρίες Hadra από τις Συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου», στο Λούλα Κυπραίου (επιμ.) Πρακτικά Ε’ Επιστημονικής Συνάντησης για την Ελληνιστική Κεραμεική: χρονολογικά προβλήματα, κλειστά σύνολα-εργαστήρια. Χανιά, 1997. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-ΚΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων-Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, 107-147.
22. Ζερβουδάκη, Η. (2000) «Μαρμάρινοι Κόχλοι», Τὸ Μουσεῖον. Περιοδική έκδοση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου 2, 11-26.  
23. Ζερβουδάκη, Η. (2002) «Το χρώμα στην ελληνιστική κεραμική και την κοροπλαστική», στο M. Tiverios- D.S.Tsiafaki, (επιμ.) The Role of Color in Ancient Greek Art and Architecture (700-31 B.C.) Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 12-16 Απριλίου 2000, Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 219-228.
24. Ζερβουδάκη, Η. (2002-2003) «Κροκόδειλος στο Παλαιόκαστρο της Καρδίτσας», Τὸ Μουσεῖον Περιοδική έκδοση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου 3, 55-68.
25. Ζερβουδάκη, Η. (2003) «O δέσμιος Έρως. Mικρή συμβολή σε ένα ελληνιστικό θέμα», στο Dimitris Damaskos (επιμ.) Επιτύμβιον Gerhard Neumann, Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη, 2ο Παράρτημα, 197-211.
26. Ζερβουδάκη, Η. (2004) «Ο νάνος σαλπιγκτής» στο Δημήτρης Δαμάσκος (επιμ.) Χάρις χαίρε: μελέτες στη μνήμη της Χάρης Κάντζια. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αιγαιακών Σπουδών, τ. 2, 125-139.
27. Ζερβουδάκη, Η. (2006) «Το έργο της Επιτροπής Στερεώσεως και Αναστηλώσεως των Μνημείων Ακροπόλεως Λίνδου» στο Β. Λαμπρινουδάκης κ.ἄ (επιμ.) Το Έργο των Επιστημονικών Επιτροπών αναστήλωσης, συντήρησης και ανάδειξης μνημείων. Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων.
28. Ζερβουδάκη, Η. (2007) «Το Αίαντος ες Κασσάνδραν τόλμημα», στο Ε. Σημαντώνη-Μπουρνιά, Α.Α. Λαιμού, Λ.Γ. Μενδώνη, Ν. Κούρου (επιμ.) Αμύμονα έργα: τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Βασίλη Κ. Λαμπρινουδάκη, Αθήνα: Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, 271-280.  
29. Ζερβουδάκη, Η. (2007-2008) «Στολίδια και Παιχνίδια μιας Αθηναίας του 1ου αιώνα μ.Χ.», Αρχαιολογικά Ανάλεκτα εξ Αθηνών, τ. 40-41, 219-246.
30. Ζερβουδάκη, Η. (2009) Η Συλλογή Σταθάτου: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων.
31. Ζερβουδάκη, Η. (2009) «Γόνας μόρος» στο Στέλλα Δρούγου κ.ἄ (επιμ.) Κερμάτια φιλίας: τόμος για τον Ιωάννη Τουράτσογλου, Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού-Νομισματικό Μουσείο, τ. 2, 427-439.
32. Ζερβουδάκη, Η. (2016-2017) «Υρτακίνιοι κέρνοι: μια πρόταση», Αρχαιολογικό Δελτίο 71-72 (2016-2017), Μέρος Α΄, 315-358.

(Προέλευση: Ανάτυπα, Υποαρχείο Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και Αρχείο Η.Μ. Ζερβουδάκη)

Όγκος: 50 αρχειακά κιβώτια.

Περιεχόμενο: υπηρεσιακά έγγραφα, ψηφιακοί δίσκοι, κατάλογοι, βιβλία, φωτογραφίες, cartes-postales, χάρτες, σχέδια, σκαριφήματα, εκμαγεία αντικειμένων, οπτικοακουστικό υλικό (κασέτες, βιντεοταινίες), αποκόμματα εφημερίδων, αλληλογραφία, αεροπορικά εισιτήρια, αποδείξεις, μισθοδοσίες, φυλλάδια, σημειώσεις-αποδελτιώσεις, άρθρα, μελέτες, δημοσιεύσεις, αντίγραφα ημερολογίων ανασκαφής.

Η ταξινόμηση και η ευρετηρίαση του αρχειακού υλικού πραγματοποιήθηκε από τη Σοφία Φραγκουλοπούλου, και η ψηφιοποίηση επιλεγμένων τεκμηρίων έγινε από την Ανδριάνα Παπαδοπούλου. Τη συντήρηση έκανε η Κωνσταντίνα Γαβρίλου.